پس از اتصال به اینترنت، آدرس یک سایت گردشگری یا ET را که قبلا در اینترنت جستوجو کردهایم و یا از طریق بروشورهای تبلیغاتی شرکتهای ارایه سرویسهای گردشگری با آن آشنا شده، در قسمت آدرس صفحه مرورگر خود تایپ میکنیم. در صورتی که آدرس مذکور درست باشد، اکنون در یک سایت ET هستیم؛ چیزی شبیه به ورود به یک ترمینال یا فرودگاه! بر حسب سیاستهای سایت و میزان محدودیت یا گستره فعالیتهای سایت ET، سرویسهای ارایه شده به گردشگر متفاوت خواهد بود؛ به طور مثال، ممکن است یک سایت (ET) تنها به رزرو بلیط و ارایه تاریخهای سفر بپردازد؛ در حالی که سایت دیگری امکان اخذ ویزا، نمایش فهرستی از هتلها و مراکز اقامتی و همچنین امکان مشاهده تصاویر اتاقها، سالنها و محوطه بیرونی هتلها را نیز فراهم آورد؛ اما آن چه که در یک سایت گردشگری بسیار مهم است، فراهم آوردن امکان دسترسی گردشگر به همه سرویسهای مورد نیاز او از طریق همان سایت است و به عبارت دیگر، گردشگر، هنگام ورود به یک سایت گردشگری، بایستی بدون نیاز به باز شدن پنجرههای گوناگون و فارغ از لینکهای متعدد، تبلیغات شلوغ و گیجکننده و لود یا بارگذاری طولانی تصاویر و نقشههای سفر، بتواند به راحتی و سادگی، سرویسهای مورد نیاز خود را انتخاب کند. در حال حاضر، سایتهای گردشگری به استفاده از فناوری Single Window که به کاربر اجازه میدهد از طریق همان سایت ورودی و با یک استاندارد خاص و بدون نیاز به واسط کاربری جدید، سرویسهای خود را دریافت نماید، مجهز شدهاند.
یک گردشگر یا مسافر الکترونیکی، پس از ورود به یک سایت گردشگری، انتظار دسترسی به سرویسها و اطلاعات خاص منطقه مورد نظر را دارد. این سرویسها و نیازمندیها عبارتند از:
1. امکان انتخاب برنامه سفر توسط گردشگر.
2. اطلاعات کلی در مورد وضعیت جغرافیایی و اقلیمی منطقه، به همراه آگاهی از وضعیت آب و هوای منطقه مورد نظر، به صورت آنلاین و 24 ساعته و پیشبینی چند روز آینده.
3. ارایه اطلاعات در مورد راههای ارتباطی منطقه؛ به طور نمونه از طریق راه آهن، راه دریایی، یا هوایی، راه شوسه و یا مسیرهای صعبالعبور کوهستانی که این امر سبب میشود گردشگر در صورت تمایل، مسیر مورد نظر را جهت سفر، انتخاب کند.
4. ارایه اطلاعاتی در مورد واحدها و سیستم اندازهگیری (در صورت سفر به سایر کشورها).
5. اختلاف زمانی منطقه مورد نظر با ساعت رسمی منطقه گردشگر.
6. نوع واحد پول و تبدیلات ارزی.
7. اطلاعاتی راجع به صدور گذرنامه یا ویزای الکترونیک که بر حسب نوع عملکرد سایت، ممکن است تنها اطلاعات مربوط به مدارک و مراحل صدور ویزا ارایه شود و یا تمام فرمها به صورت الکترونیکی و از طریق اینترنت ارایه شود و پس از تکمیل، دریافت گردد و سرانجام، ویزای گردشگر به آدرس مورد نظر ارسال شود و یا بعد از تکمیل فرمها، یک کد منحصر به فرد معرف ویزا، به گردشگر داده شود؛ تا در محل فرودگاه، با ارایه آن، کد ویزای خود را دریافت کند.
8. معرفی آثار و بناهای تاریخی، فهرست موزهها و گالریها و مکانهای دیدنی، همراه با ساعت بازدید و ... .
9. نرخ مکالمات تلفنی بین کشور مبداء و مقصد.
10. لینکهای مفید به سایر مراکز گردشگری؛ مانند سفارتخانهها و مراکز بهداشتی، بیمارستانها و ... ؛ به ویژه سازمان جهانی بهداشت (Who) که همواره به ارایه هشدارهای بهداشتی برای سفر به مناطق خاص میپردازد(برای اطلاع از بیماریهای شایع و یا بومی یک منطقه).
11. ارایه اطلاعاتی در مورد زبان رسمی یا لهجههای محلی یک منطقه خاص.
12. امکان رزرو و فروش اینترنتی بلیط (برای تمام خطوط هوایی، دریایی، جادهای و ریلی) و به عبارت دیگر، امکان تهیه بلیط الکترونیکی؛ به این صورت که گردشگر با مراجعه به سایت، تمام مراحل مربوط به تهیه بلیط را از طریق اینترنت طی میکند و یک روش فروش الکترونیکی بلیط، هدایت این کار را بر عهده میگیرد. این روش فروش الکترونیکی، قادر است دستهبندی، فروش، ارسال و تجدید بلیطها، کنترل و بررسی اعتبار بلیطها، دریافت کرایه و هزینه بلیط و سرانجام، آمار و گزارشگیری مسافران را انجام دهد.
13. معرفی مراکز اقامتی؛ هر سایت گردشگری ممکن است یکی از روشهای زیر را جهت ارایه و معرفی مراکز اقامتی یا همان هتلداری الکترونیکی انجام دهد:
معرفی هتلها همراه با ارایه آدرس و تلفن.
معرفی هتلها بر مبنای قیمت، تعداد ستاره و سرویسهایی که توسط هر هتل ارایه میشود. همچنین برخی از سایتهای گردشگری امکان مشاهده تصاویر اتاقها، سالنها، محوطه بیرونی هتل، رستوران، کافی شاپ، استخر، زمینهای بازی و ... را نیز فراهم میکنند و سرانجام روش رزرو اتاقهای هتل را ارایه میکند که به صورت آنلاین، آخرین اطلاعات مربوط به رزرو اتاقها و تعداد اتاقهای خالی هتل را با ذکر تاریخ و ساعت، بر روی سایت منتشر میکند.
14. ارایه فهرستی از تورهای مسافرتی موجود، همراه با خدمات ارایه شده در تورها، مدت زمان اقامت، قیمتها و ... .
15. معرفی اقامتگاههای بین راه، رستورانها و مراکز خرید صنایع دستی و تولیدات محلی، به همراه ارایه تصاویر و فهرستی از آثار و صنایع دستی آن منطقه و نیز معرفی مراکز فروش و تهیه غذاهای حلال مخصوص مسلمانان در کشورهای خارجی.
16. یک سایت گردشگری، بایستی امکان پرداخت هزینه سرویسهای گردشگری را به کمک کارتهای اعتباری مختلف، در اختیار گردشگران قرار دهد.
17. تمام موارد فوق، باید به زبانهای مختلف بر روی سایت قرار گیرد؛ تا بدین ترتیب، امکان جذب گردشگران خارجی و ارایه سرویسها به آنها نیز فراهم شود.
نتیجه گیری
نگاهی سریع به آنچه گفته شد نمایان می سازد که گردشگری به عنوان یک صنعت پول ساز و زیربنایی در اقتصاد امروز جایگاه بسیار با اهمیتی دارد و حوزه ها و کارکردهای مختلفی را شامل می شود. توسعه مناسب آن می تواند زمینه گسترش روابط فرهنگی و توسعه اقتصادی کشورها را فراهم سازد و لازمه این مساله تعامل صحیح بخش دولتی و خصوصی است. توسعه وب به عنوان ابزار کاربردی اینترنت نقش بسیار تعیین کننده ای در موفقیت گردشگری الکترونیکی بازی می کند و بهره برداری صحیح از آن می تواند زمینه ساز توسعه و موفقیت هر چه بیشتر باشد.
غلامحسین کریمی دانش آموخته رشته برنامه ریزی توریسم،مدرس دانشگاه و عضو پیوسته انجمن علمی گردشگری ایران |